Praca na wysokości wiąże się z dużym ryzykiem upadków. Żeby zminimalizować to ryzyko zarówno pracodawcy, jak i pracownicy zobowiązani są do przestrzegania zasad BHP. Jednak zasady BHP to nie jedyny sposób na zwiększenie bezpieczeństwa – warto także zwrócić uwagę, jakie urządzenia i narzędzia wykorzystuje się do wykonywania zadań na wysokości.

Upadki z wysokości są najczęstszą przyczyną wypadków śmiertelnych i poważnych uszkodzeń ciała, w związku z tym kładzie się duży nacisk na poprawę bezpieczeństwa osób, które pracują na drabinach, podestach, rusztowaniach czy platformach. O jakie kwestie trzeba zadbać wtedy, gdy wykonuje się lub zleca prace na wysokości?

Kiedy mamy do czynienia z pracą na wysokości?

Zacznijmy od tego, czym w ogóle jest praca na wysokości. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku za pracę na wysokości uznaje się wszelkie działania wykonywane na powierzchniach znajdujących się co najmniej 1 metr nad poziomem podłogi lub ziemi.

Od tej ogólnej reguły są jednak wyjątki. Do prac na wysokości nie zalicza się pracy na powierzchni która jest:

• osłonięta ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 metra pełnymi ścianami albo ścianami z oknami oszklonymi,
• wyposażona w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem z wysokości.

Pracami na wysokości będą zatem prace remontowe w wysokim budynku z wykorzystaniem rusztowań, prace porządkowe np. oczyszczanie rynien z poziomu drabiny czy prace konserwacyjne prowadzone na słupach i silosach z użyciem podnośników koszowych. 

Kto może wykonywać pracę na wysokości?

Tego rodzaju zadania mogą wykonywać osoby:

• pełnoletnie,
• posiadające zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań medycznych do pracy na wysokości,
• które zdały egzamin BHP u swojego pracodawcy,
• znające regulamin pracy,
• zdające sobie sprawę z ryzyka pracy na wysokości.

Jeżeli praca odbywa się do wysokości 3 metrów, zaświadczenie lekarskie wydawane jest na okres 5 lat. Jeśli zaś zadania wykonuje się na wysokości powyżej 3 metrów, dokument pozostaje ważny przez 3 lata. Pracownicy, którzy ukończyli 50. rok życia, mają obowiązek zgłaszania się na badania kontrolne do lekarza medycyny pracy raz do roku.

Praca na wysokości – zasady BHP

Jakich podstawowych zasad BHP powinien przestrzegać pracodawca zlecający pracę na wysokości? Przede wszystkim musi zadbać o zapewnienie bezpieczeństwa, w tym o dostęp do środków ochrony zbiorowej, np. balustrad, rusztowań ochronnych, rusztowań roboczych, siatek ochronnych itp. Dopiero wtedy, gdy nie da się skorzystać z środków ochrony zbiorowej, należy wprowadzić środki ochrony indywidualnej np. szelki bezpieczeństwa z linką mocującą lub pasem biodrowym.

Ponadto pracodawca powinien gwarantować stabilność, wytrzymałość na przewidywane obciążenia oraz zgodność z wymaganiami technicznymi wszystkich narzędzi i urządzeń wykorzystywanych do pracy na wysokości.

O jakich elementach mowa? 

Jakie narzędzia i urządzenia wykorzystuje się do pracy na wysokości? 

O drabinach, rusztowaniach, podestach ruchomych i innych urządzeniach, które są używane do wykonywania różnych zadań powyżej 1 m nad poziomem podłogi.

Najpopularniejszym, a zarazem najtańszym rozwiązaniem są drabiny wykonane z drewna lub metalu. Można je łatwo przetransportować, przechować i przenieść, wykorzystywać w warunkach domowych albo w firmach. Zazwyczaj mają zasięg do kilku metrów, chociaż zdarzają się modele pozwalające dostać nawet na kilkanaście metrów powyżej ziemi. Ze względu na to, że trzeba na nich utrzymywać dość niewygodną pozycję, nadają się wyłącznie do wykonywania krótkotrwałych zadań, np. napraw wentylacji, konserwacji skrzynek elektrycznych czy kontroli stanu klimatyzacji.

Powszechnie do prac na wysokości wykorzystuje się również rusztowania. To tymczasowe konstrukcje, które używane są przede wszystkim do budowy lub naprawy budynków, słupów, silosów, mostów itp. Do ich rozstawienia potrzeba bowiem sporo miejsca, a samo rozłożenie zajmuje dużo czasu – nie da się tego zrobić w godzinę czy dwie. W porównaniu z drabinami zapewniają więcej przestrzeni dla pracowników i lepszą ochronę przed upadkiem, ale sprawdzają się wyłącznie do długotrwałych prac.

Alternatywą dla drabin i rusztowań są mobilne platformy do pracy na wysokości. To jedno z najbezpieczniejszych rozwiązań dostępnych na rynku. Platformy chronione są ze wszystkich stron poręczami, a jednocześnie umożliwiają utrzymanie stabilnej pozycji – pracownik korzystający z nich przez cały czas opiera się na dwóch nogach i ma obie ręce wolne. W razie potrzeby można je podnosić albo obniżać tak, aby nie trzeba było się schylać lub rozciągać, próbując dostać do konkretnego miejsca.

Na rynku dostępne są zarówno modele, które przesuwa się ręcznie – np. te bez zasilania elektrycznego https://powertowers.pl/mobilne-platformy/podesty-bez-zasilania-elektrycznego/, jak i platformy samojezdne, które przestawia się bez schodzenia do poziomu podłogi – https://powertowers.pl/mobilne-platformy/podesty-z-zasilaniem-elektrycznym-jazdy-i-podnoszenia/.

Jednak bezpieczeństwo i komfort użytkowania to nie jedyne zalety platform mobilnych. O tym, co jeszcze je wyróżnia, możecie przeczytać tu: https://powertowers.pl/korzysci/